آﺑﻴﺎری ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر نوعی از روشی های آبیاری است که در آن آب در مجاری بسته که شامل لوله های اصلی و فرعی می باشد با فشار جریان پیدا میکند و از سوراخهایی که به آنها قطره چکان ، آبپاش ، آبفشان و یا نازل میگویند به صورت قطره یا ذرات ریز خارج می شود و باعث جلوگیری از تلفات آب در مسیر انتقال و در داخل مزرعه می شود و آب به اندازه ای که لازم است به مزرعه و محصول داده می شود. بطور کلی به هر روش آبیاری که در آن آب با فشاری بیش از یک اتمسفر ( فشار نسبی ) در سطح اراضی بوسیله لوله توزیع شود آبیاری تحت فشار میگویند. در یک نوع تقسیم بندی ساده ، روشهای آبیاری به دو نوع آبیاری ثقلی و آبیاری تحت فشار تقسیم خواهد شد .
آﺑﻴﺎری ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر نیز به دو نوع آبیاری بارانی و آبیاری قطره ای قابل تفکیک است.
با توجه به اینکه کشور ایران جزو مناطق خشک و نیمه خشک کره خاکی است همیشه با مشکل کم آبی و بحران آب روبروست و دو مشکل اساسی که بارندگی کم و تبخیر و تعرق بالا و پایین بودن راندمان آبیاری است دارد
انتخاب شیوه آبیاری مناسب نقش بسیار مهمی در یک پروژه آبیاری و موفقیت آن دارد. باید سعی در فاصله گرفتن از آبیاری سنتی باشد و به آبیاری مدرن و مکانیزه روی آوریم تا بتوانیم راندمان آبیاری را افزایش و تولید را بالا ببریم. برای این منظور باید از سیستم مدرن و مکانیزه یا همان روش آبیاری تحت فشار استفاده نمود.
ویژگی ها و مزایای آبیاری تحت فشار
مزایای آﺑﻴﺎری ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر که شامل آبیاری بارانی و قطره ای می باشد به شرح ذیل می باشد:
- راندمان آبیاری بالا به میزان ۷۰% در روش بارانی و به میزان ۹۰% در روش قطره ای و صرفه جویی در مصرف آب و انرژی
- بهبود مدیریت مزرعه و افزایش کیفیت و عملکرد محصول
- جلوگیری از تشکیل رواناب سطحی و جلوگیری از فرسایش خاک
- امکان آبیاری در اراضی شیبدار و ناهموار بدون انجام عملیات تسطیح
- تامین آب به موقع و به اندازه برای گیاه، متناسب با نیاز آبی
- امکان استفاده از آبهای نامتعارف از لحاظ کیفی
- امکان آبیاری خاک ها با بافت های مختلف و اراضی با خاکهای کم عمق
- تهویه مناسب خاک و یکنواختی پخش آب در سطح مزرعه و عدم نیاز به زهکشی مزرعه
- افزایش محصول در واحد سطح در مقایسه با آبیاری سنتی
- جلوگیری از سله بستن و حفظ پوکی خاک
- تنظیم میزان آب مورد نیاز برای انواع خاک ها و کشت ها در فصول مختلف زراعی
- عدم نیاز به ایجاد نهرهای خاکی درون مزرعه و نهرهای زهکشی و استفاده بهینه از کل زمین مزروعی
- قابل استفاده برای تمام گیاهان
- امکان بکارگیری کود و سم همراه با آب آبیاری
- جلوگیری از رویش علفهای هرز و کاهش آفات و امراض به دلیل مرطوب شدن فقط بخشی از سطح خاک اطراف
- ریشه گیاه اصلی ( آبیاری قطره ای )
- سهولت در انجام عملیات زراعی
- ریشه گیاه اصلی ( آبیاری قطره ای )
- تبخیر سطحی در قطره چکان به حداقل می رسد و از خارج شدن آب از محوطه ریشه جلوگیری می گردد.
